Çoğumuz hayatımızda belli dönemlerde diyet yapmışızdır. Yapılan araştırmalar diyetlerle kalıcı kilo verme oranının %3-5’i geçmediğini göstermektedir. Peki bu neden böyle? Bunu anlatmadan önce ‘ bazal metabolizma ‘denen kavramı açıklamamız gerekiyor önce. Bazal metabolizma bizim gün içinde organlarımızın çalışması için gereken kalori cinsinden enerji miktarıdır. Yetişkin genç erkeklerde bazal metabolizma hızı 1000-1400 kal, erkeklerde 1200-1600 kal arasındadır. Bazal metabolizma yaşla azalmaktadır. Genetik faktörler, vücuttaki yağ kas oranı, stres, uyku düzeni bazal metabolizmayı etkileyen faktörlerdir.
Bazal metabolizma hızı erkekler içim şu formülle hesaplanır: 66,5+(13,75xkilo)+(5,03xboy)-(6,75xyaş). Siz de bazal metabolizma hızınızı merak ediyorsanız bu formülle veya internetten kolayca hesaplayabilirsiniz.
Diyelim bazal metabolizmanız 1400 kalori ve günlük aktivitelerle de 1000 kalori harcadınız. Sizin o gün harcadığınız enerji 2400 kalori etti. Eğer siz o gün yediklerinizden 2400 kalorinin üzerinde enerji aldıysanız (diyelim 3500 kalori) bu aradaki 1100 kalorilik fark vücudunuzda yağ olarak depolanır. İşte diyetlerdeki mantık 2400 kalorinin altında kalmaya çalışmak yani dışarıdan besinlerle aldığımız kaloriyi kısıtlamaktır. Böylece vücudu depo yağları kullanmaya zorlayarak kilo vermek amaçlanır.
Keşke bu kadar kolay olsaydı. Bir insan diyete başladığı ilk başta gayet iyi kilo verir. Ancak bu hep böyle devam etmez. Diyetini harfiyen uygulamasına rağmen belli bir zaman sonra kilo vermesi ya yavaşlar ya da durma noktasına gelir. İşte bunun nedeni vücudun ‘’bu insan aç kalıyor o yüzden ben de tutumluluk moduna geçmeliyim, harcamalarımı kısıtlamalıyım diyerek’’ bazal metabolizma hızını düşürür. Bu direnci kırmak için insanın daha sıkı bir diyet yapması veya spor gibi aktivitelerle harcadığı kaloriyi artırması gerekir. Bu sürdürülebilir bir durum değildir. Bir süre sonra insan yorulur ve bu durumu daha fazla devam ettiremez. Diyetlerden bir kopuş başlar. Sonrasında eski yeme alışkanlıklarının devreye girmesiyle verilen kilolar hızlıca geri alınır (yo-yo sendromu).
Bir başka yanlış bilinen gerçek de ben kilo alıyorum benim metabolizmam yavaş o yüzden’’ yanılgısıdır. Yukarıdaki formüle bakacak olursanız aslında kilo arttıkça bazal metabolizma hızının da arttığını göreceksiniz. Peki öyleyse madem obezite sorunu olan insanların metabolizması daha hızlı neden diyet yapsalar da kolay kilo veremiyorlar? Çünkü diyetlere başladıktan bir müddet sonra vücudun tutumluluk moduna girmesi
İşte obezite cerrahisinin diyetlerden farkı burada ortaya çıkmaktadır. Tüp mide ameliyatı yorulmadan adeta sırtınıza bir roket takarak sizi hızlı ve konforlu bir şekilde zirveye ulaştırmaktadır. Ama şunu da unutmamak gerekir ki sağlıklı beslenme ve diyetler hayatımızda her zaman var olacaktır. Obezite cerrahisi sadece bir dokunuş. Uzun süre o zirvede kalabilmek yine bizim elimizde.
