Bariatrik cerrahi morbid obeziteyle mücadelede en etkili tedavidir. Ancak her isteyen bu ameliyatı olamaz. Bu konuda Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği kesin kurallar vardır. Daha önce de bahsettiğimiz gibi obeziteyi tanımlarken ve sınıflarken vücut kitle indeksi(VKİ) denen bir ölçü birimi kullanıyoruz.
VKİ şişmanlık ameliyatına aday olup olmadığınızı belirleyen en önemli parametredir
VKİ’nizi siz de basitçe hesaplayabilirsiniz. Kilonuzu metre cinsinden boyunuzun karesine bölerseniz (örnek 130 kilo/1,72 x 1,72=44) çıkan sonuç sizin vücut kitle indeksinizdir. Ameliyat olmaya aday bir kişide aranan ön koşullar şunlardır:
- Ameliyat olmayı düşünen kişi öncelikle daha önceden diyeti denemiş olmalıdır. Çünkü diyetlerle kalıcı kilo verebilme şansı %3’dür. Hiç diyet denemeyen bir kişi bu şansını kullanmalıdır.
- VKİ’niz 40’ın üzerinde ise kesinlikle ameliyat adayısınız.
- VKİ’niz 35-40 aralığında ve insülin direnci, karaciğer yağlanması, kolesterol yüksekliği, uyku apnesi, yüksek tansiyon gibi şişmanlığın getirdiği sorunlardan birine sahipseniz yine ameliyat adayısınız.
- VKİ’niz 30-35 aralığında ise bu durumda gri alan denen bölgedesiniz. Güncellenen rehberler şişmanlığın getirdiği sorunları taşıyorsa bu kişilerin de ameliyat olabileceğini söylüyor.
Diyelim ki ameliyat adayısınız. Önemli noktalardan biri de sizin bu ameliyatı istemeniz ve buna hazır olmanızdır. Çünkü sadece ameliyatla iş bitmiyor. Ameliyat sizi hedefe taşıyacak yolda sadece bir başlangıç. Şişmanlık ameliyatını olduktan sonra kilo verme sürecinde yaşam tarzınızı değiştirmeye istekli ve hazır olmanız gerekir. 1 sene sonra kilolarınızı tamamen vereceksiniz ve hedeflenen zirveye bu ameliyat sayesinde kolayca çıkacaksınız. Ancak o zirvede kalabilmek yine size bağlı. Kilo verme sürecinde ekibinizin de desteğiyle doğru beslenmeyi öğrenmeli ve hayatınıza belli bir düzen oturtmalısınız. Ayrıca sizin için şişmanken işkence olan sporu o kiloları verdikten sonra çok daha rahat bir şekilde yapabileceksiniz. Şişmanlık ameliyatlarından sonra hastaların %20’ye yakını uzun dönemde (ameliyattan 5 yıl sonra) geri kilo alabilmektedirler. Kiloları verdikten sonra rehabilitasyon dönemini (ilk bir yıllık süre) iyi değerlendirip sizi takip eden ekibinizle bağlantınızı koparmazsanız, doğru beslenmeyi öğrenir haftada 3 gün düzenli spor da yapabilirseniz %20’lik geri kilo alan gruba hiçbir zaman girmezsiniz.
Ameliyat olacak kişinin yapılacak ameliyatın risklerini ve muhtemel yan etkilerini bilmesi ve çok iyi anlaması gerekir. Şişmanlık ameliyatlarının tecrübeli ellerde riski safra kesesi ameliyatı kadardır yani çok çok düşüktür.
Ameliyat olacak kişinin genel anestezi almasına mani herhangi kalp, akciğer veya başka bir ciddi rahatsızlığının olmaması gerekir. Bilinen böyle bir rahatsızlığınız olmasa da merak etmeyin ameliyat öncesi dönemde zaten ayrıntılı bir incelemeden (check-up) geçirileceksiniz
Bu ameliyatlar için herhangi bir yaş sınırı bulunmamasına rağmen gençlerde ergenlik çağını tamamlamış olmak aranan özelliktir. Kişinin çok ciddi bir rahatsızlığı yoksa üst sınır olarak 65 yaşına kadar bu ameliyatlar yapılabilmektedir.
Kimler bu ameliyatı olmamalıdır
- Alkol ve madde bağımlılığı olanlar
- Şizofreni gibi ilaç tedavisiyle kontrol edilemeyen ciddi psikiyatrik hastalığı olanlar
- Hayatında hiç diyet denememiş olanlar
- Ameliyata ve ameliyat sonrası sürece (yaşam tarzı değişikliği ve egzersiz) istekli ve hazır olmayanlar
